Blogs en Artikelen

Hartstikke leuk dat je meer wilt weten over paardengedrag en hoe je je trainingen leuker kunt maken voor jezelf en je paard! Kijk even in de Index om snel informatie te vinden over het onderwerp waar jij naar op zoek bent.

Hartelijke groet,

Hester Stasse, Very Important Horse - Meer ontspanning, plezier en vrijheid met paarden

PS: Gemiddeld 1 keer per week (tenzij ik iets belangrijks te melden heb) inspiratie voor jou en je Very Important Horse(s) in je inbox? Laat je naam en mailadres achter via deze link.


Paard laten zien wie de baas is

“Een paar trappen in zijn buik; dan weet je paard tenminste wie de baas is!”

[NB: Het paard en de ruiter op de foto zijn enkel ter illustratie en hebben niets te maken met het verhaal in deze blog.]


“Wat ik daarnet zag…” begint ze het telefoongesprek. Er klinkt ongeloof in haar stem. En nog iets… ze is geschokt. “Ik had net lekker gesprongen met mijn paard toen er een jong ruitertje in de baan kwam. Haar pony weigerde en het ruitertje viel van zijn rug. De pony rende weg waarop iedereen er achteraan ging. Na een paar rondjes hadden ze hem eindelijk te pakken, geven ze hem een paar schoppen!” Het is even stil. “Maar dat helpt toch helemaal niet? Wat vind jij daar nou van?”


“Nou ja, als ze willen dat die pony binnenkort helemaal niet meer te vangen is, zijn die mensen goed bezig,” antwoord ik. “Laatst sprak ik met iemand die het advies had gekregen om haar paard eens een paar flinke trappen in zijn buik te geven, zodat hij tenminste wist wie de baas was. Ik stond haar net zo ongelovig aan te kijken als jij nu klinkt."


Het zal vast onwetendheid zijn over hoe een paard “werkt”, maar erg blij word ik niet van zulke verhalen.


Paarden aan de macht

Op dit moment zijn complottheorieën enorm populair. Maar in de paardenwereld is er eentje die wel heel hardnekkig is en ondertussen al tientallen jaren de ronde doet: dat paarden mensen zouden willen domineren. Ze zijn waarschijnlijk niet uit op wereldheerschappij, want dan zouden ze ondertussen wel aan de macht zijn gekomen na al die eeuwen samenleven met mensen. Maar al die argeloze mensen die ooit verliefd zijn geworden op hun fantastische vierbeners lopen kennelijk wel een enorm risico door zo’n machtswellustig beest te kopen. Of zijn zonder het te merken allang hun slachtoffer geworden. Over “voor de verkeerde man/vrouw vallen gesproken”… ;-)


Welk paard is het hoogst in rang

Maar nu zonder gekheid. Dat paarden die in een groep leven onderling een rangorde hebben die kan verschillen afhankelijk van de situatie, daar ben ik het mee eens. De gedachte dat een paard de score bijhoudt wie voorstaat in de strijd om te bepalen wie de baas is - hijzelf of zijn mens - daar ga ik niet in mee. Want die paar uur per dag dat jij met je paard omgaat zijn simpelweg onvoldoende om een rangorde op te kunnen baseren, zeker als hij het grootste deel van de tijd niet zelf kan bepalen wat hij doet in jouw bijzijn. Het enige wat een paard doet is leren van het resultaat van zijn gedrag. Vind hij dat resultaat fijn dan zal hij het betreffende gedrag vaker uitvoeren. Vind hij het niet zo leuk of is het resultaat zelfs pijnlijk, dan zal hij het minder vaak doen of er zelfs volledig mee stoppen.


Niet met voorbedachten rade

Je paard staat niet de hele dag te bedenken hoe hij jou nu weer eens dwars zou kunnen zitten. Of manieren uit te vogelen om onder “het werk” uit te komen. Een paard is namelijk geen dier dat met voorbedachten rade opereert. Dat kan hij simpelweg niet omdat hij daar niet de juiste hersenen voor heeft. Mensen wel. Voor een paard bestaan enkel actie en reactie. En die reactie moet dan dus wel binnen 1 tot 2 seconden volgen op zijn actie. Anders snapt hij, net als andere dieren, het verband niet. Of hij verbindt het aan iets anders dat wel binnen die 1 tot 2 seconden daarvoor is gebeurd.


Andere interpretatie

Overigens kan iets wat jij als straf bedoelt door je paard op een compleet andere manier worden geïnterpreteerd. Dat merk je aan wat er de volgende keer gebeurt in dezelfde situatie. Stel: je paard staat tegen de staldeur te trappen en jij schreeuwt dat hij ermee moet kappen, of gooit een borstel naar zijn hoofd. Je paard stopt op dat moment, maar even later of de volgende dag staat hij weer vrolijk tegen die staldeur te trappen. Oortjes naar voren, vrolijke ogen, je kent het wel. Zijn gedrag wordt niet minder, dus kennelijk heb je iets beloond. En dat klopt! Met je geschreeuw of die borstel vestig je even al je aandacht op je paard en kennelijk was dat precies waar hij naar op zoek was. Negatieve aandacht is namelijk ook aandacht. Terwijl jij dacht dat je hem strafte.


Terecht straffen of toch niet?

Helaas hoor ik nog regelmatig voorbeelden van mensen die niet op de hoogte zijn van de 2-secondenregel. En als ze denken dat hun paard ze uitprobeert, is het voor hun ook niet meer dan logisch om daar een straf tegenover te stellen. Of hun paard harder aan te pakken dan ze anders zouden doen. Onder het mom van “Dat zal hem leren!” Ja, dat zal hem inderdaad leren. Alleen niet dat wat ze in gedachten hadden - stoppen met het ongewenste gedrag - maar iets heel anders. Namelijk dat die persoon zonder enige aanleiding kan gaan schoppen, slaan of tikken met de zweep kan uitdelen en dus onvoorspelbaar is. Onvoorspelbaarheid zorgt, net als het niet kunnen beïnvloeden van de situatie, voor spanning. Waardoor de kans dat er nog meer mis gaat tussen die persoon en het paard weer ietsje groter wordt.


Hoe het zit met die “stoute” pony

Natuurlijk begrijp ik dat je gigantisch baalt als je een hele tijd achter een pony aan hebt moeten rennen om hem te vangen. Ik heb zelf in die situatie gezeten, dus weet ik dat je dat dier zijn bloed na een tijdje wel kunt drinken. Zeker als hij telkens als je hand een millimeter van zijn halster of hoofdstel vandaan is er voor de zoveelste keer vandoor gaat. Misschien zelfs met een vrolijk uitziende bokkensprong erbij. Maar als je hem dan eindelijk te pakken hebt, is het beter om je frustratie af te reageren door een trap tegen een steen te geven dan tegen die pony. En hem in plaats daarvan even met lange halen te aaien of iets lekkers te geven. Word jij ook rustiger van trouwens.

Als je je pony op dat moment zou schoppen, straf je hem in zijn optiek voor het feit dat hij naast je staat. Omdat hij een paard is en geen mens, kan hij niet het verband leggen tussen die trappen en het feit dat hij minuten geleden weigerde, zijn ruitertje afwierp en wegrende toen je briesend op hem afkwam (wat overigens een logische reactie is voor een paard, want het is vrij onnatuurlijk om te blijven staan als er een woedend roofdier zijn richting uit komt rennen). Dat is allemaal veel te lang geleden voor hem, dus ziet hij de link niet. Voor hem staat jouw reactie volledig los van wat hij in jouw ogen fout heeft gedaan en jouw schop, klap of tik is daarom in feite een complete verrassing voor hem.


Waardoor je je pony dus eigenlijk aan het mishandelen bent.


Net als wanneer je hem in zijn buik trapt om te laten zien wie de baas is. Want waaruit zou hij op dat ogenblik moeten afleiden dat jij dat bent? Uit het feit dat je hem op elk willekeurig moment pijn kan doen? En hem met diezelfde hand even later kan aaien? Zo’n baas zou ik niet eens WILLEN zijn. Ik heb in het bedrijfsleven een tijdje voor zo’n huis-, tuin- en keuken-dictator gewerkt. Die kon je ook zomaar voor joker zetten voor anderen als het hem uitkwam. Hoe goed je je best ook deed. Mentale pijn, maar evengoed pijn. Dacht je dat ik voor die kerel door het vuur zou gaan? Ehm... nee. Dat doet je paard dus ook niet als je hem door hem in zijn buik te schoppen gehoorzaam probeert te maken.


Dus wil jij dat je paard iets leert, houd dan twee dingen in je achterhoofd:


1. dat je paard niet expres iets doet om jou een hak te zetten of te domineren EN

2. dat hij jouw reactie enkel aan zijn actie kan koppelen als die twee binnen 2 seconden van elkaar zijn gebeurd.


Op die manier zal het WEL goed komen tussen jou en je paard.


Heb jij soms het idee dat je paard je uitprobeert? Nu er weer even geen wedstrijden zijn, kom ik graag bij je langs om uit te zoeken wat er echt aan de hand is. En daar oplossingen voor te zoeken die passen bij jou en je paard. Zodat jullie er als het wedstrijdseizoen weer van start gaat helemaal klaar voor zijn om samen de sterren van de hemel te rijden. App of bel me of stuur me een bericht , dan hebben we het erover.


Hester Stasse, Very Important Horse - Meer ontspanning, plezier en vrijheid met paarden

PS: Wil jij meer weten over hoe paarden leren? Wat ze nodig hebben om zich lekker in hun vel te voelen? En hoe anders ze de wereld zien dan wij? Elke maand geef ik online masterclasses over deze en andere interessante onderwerpen die ervoor zorgen dat je paard en jij dichter bij elkaar komen. Reserveer je plek hier; er zijn er slechts 25 beschikbaar zodat iedereen voldoende mogelijkheden heeft om vragen te stellen over haar/zijn eigen situatie. Tot snel!


Op de hoogte blijven van mijn blogs en artikelen?

Laat dan je naam en mailadres achter via deze link .