Paard op crash-dieet?

Paard op crash-dieet? Slecht plan; hij kan eraan doodgaan!

Wat baal ik er vaak van dat ik niet alle paarden kan helpen... Zoals zo'n paard dat te dik is dat om af te vallen de hele nacht zonder eten staat (niet het paard op de foto, hoor). Gelukkig weten veel mensen ondertussen dat dat een slecht plan is. Weet jij niet hoe dat zit, lees dan vooral even verder.

Een crash-dieet is slecht voor je paard

Als een paard zo'n 4 tot 6 uur zonder ruwvoer staat, wordt het risico op koliek, maagzweren en stalondeugden heel groot. Als je van de ene op de andere dag drastisch minder eten gaat geven, kan je ook nog eens te maken krijgen met leververvetting. Zeker bij sobere rassen als Shetlandpony's, maar leververvetting komt ook bij andere rassen voor. En daar kan je paard dus aan doodgaan. Vandaar dat het belangrijk is om de hoeveelheid voedsel langzaam af te bouwen. Dus alsjeblieft... is jouw paard ietsje te rondgeribd geworden? Vraag dan advies aan je dierenarts, of nog liever, een paardenvoedingsdeskundige om je paard op de juiste manier te laten afvallen. Een paard is nou eenmaal niet ingesteld op de crash-diëten die voor een mens eigenlijk ook al helemaal geen goed idee zijn.

Paarden moeten kauwen

Wilde paarden zijn zo’n 12 tot 16 à 18 uur per dag bezig met het zoeken en opeten van energiearm en vezelrijk voedsel: gras, kruiden en hier en daar een blaadje of tak van een boom of struik. Ruwvoer dus. De meeste gedomesticeerde paarden krijgen geconcentreerd voedsel waardoor ze weliswaar de benodigde energie binnenkrijgen, maar daarbij niet het aantal kauwbewegingen maken die ze bij het eten van gras of hooi maken. Brokken en muesli zijn voor paarden dus letterlijk en figuurlijk fastfood, zeker als er (zoals vaak het geval is) veel suiker en/of zetmeel in zit. Die kauwbewegingen zijn als het ware ingeprogrammeerd in een paard. Van nature heeft hij dus de behoefte om er zoveel te maken als dat hij zo'n 12 uur zou staan te grazen. Als een paard te weinig kauwt per dag, mist hij die bewegingen echt en gaat hij op zoek naar alternatieven om toch aan zijn behoefte te voldoen. Op deze manier kunnen stalondeugden als houtknagen, luchtzuigen, kribbebijten , weven en ander afwijkend gedrag ontstaan.

Een paardenmaag is geen mensenmaag

Een ander probleem ontstaat door de manier waarop een paardenmaag werkt. De maag van een paard is relatief klein (bij een warmbloedpaard heeft hij een volume van slechts 20 liter; ter vergelijking: een volle mensenmaag heeft een volume van 3 liter). Hij is gemaakt om continu voedsel te verwerken in plaats van 3 keer per dag. De maag is verdeeld in een klierloos en een klierhoudend deel, waarbij in het klierhoudende deel voortdurend maagzuur wordt geproduceerd. In tegenstelling tot mensen en bijvoorbeeld honden maken paarden echter alleen speeksel aan als ze kauwen. Dus om ervoor te zorgen dat het maagzuurniveau niet boven het klierhoudende gedeelte van de maag uitstijgt, moeten paarden veel kauwen op een dag. Gebeurt dit niet en stijgt het maagzuurniveau te ver, dan ontstaan er maagzweren in het klierloze gedeelte van de maag en dat kan weer tot koliek leiden.

Tekenen dat je paard maagzweren kan hebben

Paarden die maagzweren hebben gaan vaak minder ruwvoer zoals hooi of stro eten, waardoor de problemen verergeren. Daarnaast kunnen ze minder enthousiast worden om hun krachtvoer op te eten. Er zijn zelfs paarden die helemaal geen eten meer willen vanwege de pijn in hun maag. Andere tekenen dat je paard maagzweren zou kunnen hebben zijn gapen, gewichtsverlies, een "dorre" (niet glanzende en droge) vacht, tandenknarsen, verminderde prestaties, sneller zweten bij het rijden en lichte koliekverschijnselen. Verder kan hij vooral bij het aansingelen, maar ook als je paard in aanleuning gaat lopen, laten zien dat hij last heeft van zijn maag. Bij het aansingelen zal een paard druk op zijn buik zetten, waardoor de maag in elkaar gedrukt wordt en het maagzuur het klierloze gedeelte kan bereiken. Paarden met maagzweren zullen dan ook vaak reageren met agressief of ontwijkend gedrag als ze aangesingeld worden - singelnijd met andere woorden. Bij het bereiken van verzameling ontstaat er een hogere druk op het middenrif en dus zal ook dat pijnlijk zijn voor het paard. Reageert je paard dus als je aansingelt of je je paard wilt verzamelen, dan zou hij maagzweren kunnen hebben.

Let op: er zijn meer lichamelijke problemen en problemen met het harnachement die deze symptomen en dit gedrag kunnen veroorzaken, dus kijk of je die eerst kunt uitsluiten.

Mag jouw paard wel wat kilootjes kwijtraken? Dan is het dus echt een slecht idee om hem de hele nacht (of dag) zonder eten te zetten. En dat van de ene op de andere dag doen is helemaal gevaarlijk. Wil je graag weten hoe je je paard wel veilig kunt laten afvallen? Dan kan ik je deze pagina aanraden.

Hester Stasse, Very Important Horse - Meer plezier, ontspanning en vrijheid met paarden

PS: Keertje samen kijken wat je zou kunnen doen om je paard meer beweging te geven? Vraag dan een gratis "Blij Paard Blij Mens"-gesprek van een half uur aan, dan geef ik sowieso een tip en kijken we daarnaast samen naar wat jou en je paard op dit moment het meeste gaat helpen.

PPS: Weten aan welke andere natuurlijke behoeften je zoveel mogelijk moet voldoen om ervoor te zorgen dat je paard zo goed mogelijk in zijn vel zit? In mijn Online Masterclass "Kruip in de Huid van je Paard" ga ik uitgebreid op dit en een paar andere onderwerpen rond paardenwelzijn in. Kijk even hier om meer te lezen en jouw plek te reserveren.