Lekker neuzen! Weetjes over paardengedrag: onderzoeken

Leg je een onbekend voorwerp in de wei of paddock waar je paard in staat, dan zullen je paard en zijn maatjes op onderzoek uitgaan. Het liefst bekijken ze het ding eerst vanaf een afstandje, waarna ze er - vaak in gebogen lijnen of in steeds kleiner wordende cirkels - naartoe gaan. Uiteraard zijn ze continu alert; mocht het voorwerp een plotselinge beweging of geluid maken, dan springen ze weg of gaan ze er zelfs vandoor, waarna ze het in de meeste gevallen nogmaals proberen.

Hebben ze het idee dat het voorwerp geen gevaar voor eigen leven oplevert, dan zijn de meeste paarden nieuwsgierig genoeg om het van heel dichtbij te willen onderzoeken. Hierbij zetten ze zoveel mogelijk zintuigen in. Tijdens het benaderen van het ding hebben ze hun ogen en oren er het grootste deel van de tijd op gericht gehouden (zicht en gehoor).

Zijn ze bij het object in de buurt aangekomen, dan beginnen ze meestal met snuffelen (reuk). In eerste instantie met gestrekte hals, zodat ze niet al te dichtbij hoeven te staan en ze zich eventueel snel uit de voeten kunnen maken. Is de geur niet verontrustend, dan tasten ze het ding af met hun lippen (gevoel) en likken ze er wat aan (smaak). Hun onderzoek sluiten ze vaak af door met hun hoef over het voorwerp te schrapen (gevoel).

Maar waarom doen paarden dit nou?

Paarden willen als prooidier graag weten of ze niet in gevaar zijn. Komen ze een voorwerp of geur tegen die ze niet (her)kennen, dan is het natuurlijk belangrijk om te weten of ze daarvoor moeten vluchten of dat dit niet nodig is. Is het laatste het geval, dan kunnen ze namelijk een hoop energie besparen, die van pas kan komen als ze even later in een situatie komen waarin ze er WEL vandoor moeten. Het is dus - zoals bij zoveel paardengedrag - van belang om te overleven en die drang hebben onze gedomesticeerde paarden nog steeds.

Je kunt van de aangeboren nieuwsgierigheid van je paard gebruik maken en hem stimuleren om op onderzoek uit te gaan. Dit doe je door hem zo nu en dan iets nieuws aan te bieden. Verrijking heet dat. Door bijvoorbeeld een kartonnen doos, een bal of een lap stof of plastic in of bij de wei of paddock neer te zetten, te hangen of te leggen, verander je zijn omgeving een fractie en zal hij willen onderzoeken wat dat onbekende voorwerp nou eigenlijk is.

Let op-1: Zorg er altijd voor dat je voorwerpen uitkiest die veilig zijn voor je paard. Omdat je paard al zijn zintuigen inzet, moet het ofwel bestand zijn tegen paardentanden en -hoeven, of op een veilige manier kapot kunnen gaan (dat wil zeggen zonder splinters, scherven of andere scherpe brokstukken).

Let op-2: Heb jij een paard dat nog niet zo vaak is blootgesteld aan nieuwe situaties en/of dat wat nerveus is aangelegd, zorg er dan voor dat je paard voldoende ruimte heeft om afstand te nemen van het voorwerp. Leg het eventueel buiten de wei of paddock en blijf erbij totdat je paard zich ontspant. Gebeurt dit niet (snel), haal het dan weg en probeer het op een grotere afstand nog een keer. Verder is het belangrijk dat je paard altijd zijn hooi en water kan bereiken zonder vlak langs het object te hoeven lopen.

Wat doe jij om je paard zo nu en dan iets nieuws aan te bieden? Ik ben benieuwd!

Hester Stasse, Very Important Horse - Meer ontspanning, plezier en vrijheid met paarden

PS: Wil jij je paard ook op andere manieren bezighouden dan enkel met eten? Ik denk graag met je mee om oplossingen te vinden die bij jou en je paard passen. In een gratis telefonisch Blij Paard Blij Mens-gesprek hebben we het erover. Ik geef je sowieso 1 tip die je gelijk kan toepassen. Wil jij dat ook? Stuur me dan snel een berichtje.