Paarden hebben "achterstevoren" minder stress tijdens vervoer

Bij veel paarden zorgt het vervoer in een trailer of vrachtwagen voor stress tijdens en na de rit. Als vluchtdieren zijn ze al weinig op hun gemak als ze in een kleine ruimte worden opgesloten. Daarnaast krijgen ze te maken met het afremmen en optrekken van het voertuig en met bochten. Paarden dragen zo’n 60% van hun lichaamsgewicht op hun voorbenen. Alleen is de achterhand eigenlijk niet gebouwd om continu van houding te moeten wisselen. Vandaar dat de meeste paarden tijdens het vervoer met hun voor- en achterbenen zo ver mogelijk uit elkaar gaan staan om in balans te blijven. Vergelijk het maar met hoe je zelf in de bus, tram of trein staat.


Opzet van het onderzoek

Om te onderzoeken welke invloed de positie van de paarden ten opzichte van de rijrichting had, werden twaalf dravers die allemaal evenveel reiservaring hadden, vervoerd in een vrachtwagen. Hierbij reed dezelfde chauffeur in 3 uur dezelfde route van 200 km, waarbij de paarden in drie verschillende posities stonden: met hun hoofd in de rijrichting, tegen de rijrichting in, en dwars op de rijrichting. De onderzoekers bekeken lichamelijke en gedragskenmerken terwijl de dravers voor de rit in hun box stonden, vlak na het inladen, vlak na het uitladen en 2 en 4 uur na het vervoer. Hierbij werden de hartslag, ademsnelheid en lichaamstemperatuur gemeten en werd er bloed afgenomen. Daarnaast noteerden waarnemers het gedrag van de paarden op de verschillende tijdstippen en tijdens de reis. Dezelfde waarden werden op dezelfde tijdstippen gemeten bij een controlegroep van paarden die niet werden vervoerd.


Na het inladen in de vrachtwagen bij alle paarden verhoogde hartslag

De positie waarin de paarden waren vervoerd leek geen invloed te hebben op het gedrag na de reis. Vergeleken met de groep paarden die niet was vervoerd, aten de vervoerde paarden hun krachtvoer wel sneller, brachten ze meer tijd door met het eten van hooi en dronken ze vaker gedurende de eerste twee uur na de reis. Na het inladen maten de onderzoekers een verhoogde hartslag bij alle paarden, ondanks dat ze vaak reisden.


Meeste stress bij vervoer met het hoofd naar voren

Paarden die met hun hoofd naar voren stonden, bewogen minder vaak voorwaarts, achterwaarts en opzij dan de andere paarden. Echter, de hoogste concentratie stresshormonen van alle groepen werd gemeten vlak nadat deze groep dravers was uitgeladen. Waarschijnlijk komt dat doordat een paard in de rijrichting makkelijker naar voren valt en de angst daarvoor stress veroorzaakt. De dravers die zijwaarts werden vervoerd, verloren hun balans minder vaak en raakten ook minder vaak de zijkanten met hun lichaam. Daarentegen hadden ze een veel hogere spierspanning die pas 4 uur na de reis verdween.


Betere balans als paarden tegen de rijrichting in staan

Ondanks dat de paarden vaker bewogen tijdens de reis als ze tegen de rijrichting in stonden, had dit geen negatief effect op de lichaamswaarden en het gedrag tijdens en na de reis. Dit verklaarden de onderzoekers met dat de paarden in deze positie het afremmen van het voertuig beter konden opvangen met hun heupen en ze beter in balans konden blijven. Uit eerder onderzoek bleek trouwens dat als paarden kunnen kiezen, ze vaak met hun hoofd naar achteren gaan staan. Dit is iets wat ik inderdaad vrijwel altijd heb zien gebeuren als paarden los in een grote afgesloten trailer werden vervoerd. De onderzoekers concludeerden dan ook dat achterwaarts de minst stressvolle positie is voor paarden die over lange afstanden worden vervoerd.


Hester Stasse, Very Important Horse - Meer ontspanning, plezier en vrijheid met paarden

PS: Interessant? Het volledige onderzoek “Effects of different positions during transport on physiological and behavioral changes of horses” uit 2012 vind je hier .

PPS: Je paard in kleine stapjes (opnieuw) laten wennen aan de trailer? Daar help ik je graag bij! Stuur me een berichtje , dan bellen we erover.

[Dit artikel schreef ik oorspronkelijk voor de website van e-quine.com]

Op de hoogte blijven van mijn blogs en artikelen?

Laat dan je naam en mailadres achter via deze link .